گچ کاری در معماری ایرانی کاربرد بسیار زیادی دارد. گچ گیپتون نیز یکی از انواع گچ‌هاست و در بسیاری از ساخت و سازها، برای سفید کردن دیوارها از آن استفاده می‌کنند. با توجه به تنوع گسترده، گچ‌کارها برای هر نوع کاری یک جنس خاص را انتخاب می‌کنند. انتخاب گچ مناسب، با توجه به زمانِ گیرایی آن صورت می‌گیرد و این نوع گچ هم، زمان گیرایی‌اش بین ۵ تا ۶۰ دقیقه است. بنابراین، گچکار یا معمار فرصت مناسبی برای صاف کردن سطح آن و حتی ایجاد طرح مورد نظرش در اختیار دارد.
اما مهم‌ترین ویژگی گچ گیپتون چیست؟ شاید اگر بخواهیم پاسخ این سوال را بصورت کاملا خلاصه بدهیم، این است که می‌توان آن را بر روی سطوح مختلفی استفاده کرد. استفاده از آن بر روی سطوحی که بقیه گچ‌ها روی‌شان قرار نمی‌گیرند، مهم‌ترین خاصیت گیپتون می‌باشد. از شما دعوت می‌کنیم برای آشنایی بهتر با گچ گیپتون و دانستن اینکه در کجا باید از آن استفاده کرد، ادامه مطلب را مطالعه بفرمایید.
ترکیبات گچ گیپتون چیست؟
هر گچی را در کوره‌های خاصی به میزان مناسبی می‌پزند تا چسبندگی ویژه خود را پیدا کند. گچ گیپتون هم از پخته شدن خاک گچ و سنگ گچ در دو نوع کوره، لوبرن و هایبرن، ساخته می‌شود. بعد از آسیاب شدن، مواد مختلفی مانند سریش هم به آن ترکیب اضافه شده و در نهایت گچی تولید می‌شود که می‌توان آن را بر روی سطوح سفت و سخت به کار برد.
موارد استفاده از گچ گیپتون چیست؟
بسیاری از افراد با توجه به سفتی و مقاومت سیمان، ترجیح می‌دهند که سقف یا دیوارها را با سیمان بسازند. اما سیمان نمای زیبایی ندارد و به همین خاطر، نیاز به سطحی دارند که روی سطح سیمانی کشیده شود و با رنگ سفید خود زیبایی داخل خانه را تامین کند.
به جز سیمان، سطوح بتنی و سطوحی که از فوم ساخته شده‌اند هم جزء سطوحی هستند که نمی‌توان هر نوع گچی را روی آن‌ها کشید. در این مواقع، گچ گیپتون خاصیت مهم خود را نشان می‌دهد. می‌توان این گچ را بر روی سطوح ذکر شده کشید و رنگ تیره سیمان را پشت سفیدی آن پنهان کرد و نیز با توجه به زمان بالایی که برای سفت شدن نیاز دارد، در آن مدت می‌توان طرح‌های مختلفی را بصورت گچ‌بری ایجاد کرد.
سطوح سیمانی رطوبتی در حدود ۲ درصد را جذب می‌کنند و تنها گچی که با چنین میزان کمی از رطوبت هم چسبندگی پیدا می‌کند، همین گچ گیپتون می‌باشد. در حالی‌که بقیه آن‌ها به رطوبتی بالای ۳ درصد نیاز دارند.
گچ بتوگیپس یا فوم گیپس نام های دیگر گچ گیپتون
نام‌های دیگر گچ گیپتون، گچ بتوگیپس یا فوم گیپس هستند. این گچ چیزی حدود ۱۰ دقیقه زمان نیاز دارد تا سفت شود. با گذشت این زمان، نه تنها برای استفاده روی سطوح سیمانی و بتنی، بلکه برای گچ‌کاری دولایه هم مناسب می‌باشد. پس بالا بودن زمان گیرایی‌اش، امکان این را به شما می‌دهد تا روی لایه قبلی کشیده شود. دیگر انواع گچ‌ها این ویژگی را ندارند.
موارد کاربرد گچ گیپتون چیست؟
چند سطح را مانند سیمان، بتن، فوم و گچ‌کاری دولایه نام بردیم که این نوع گچ برای آن سطوح مناسب است. اما سطوح دیگری هم هستند که برای گچ‌کاری روی آن‌ها بهتر است از این گچ استفاده نمود.
برای مثال، دیوارهای آجری یا دیوارهایی که با بلوک‌های متخلخل ساخته شده‌اند جزء آن دسته هستند. برای گچ‌بری سقف یا دیوار، اگر بخواهید از طرح‌های سخت و پیچیده استفاده کنید، به کار بردن گچ گیپتون توصیه می‌شود. این نوع طراحی‌ها به‌رغم زیبایی و جذابیتی که دارند اما نمی‌توان از دیگر گچ‌ها برای ساخت آن‌ها استفاده نمود.
روش استفاده از گچ گیپتون چگونه است؟
ساخت گیپتون مقداری با ساخت دیگر گچ‌ها متفاوت است. بعد از پر کردن ظرف آب، باید آن را داخل ظرف ریخته و تا 3 دقیقه کاری نکنید. اجازه بدهید در این مدت، گچ خودش در آب پخش شود.
بعد از آن، باید آب و گچ را خوب به هم بزنید. اما برعکس گچ‌هایی که برای ساخته شدن نیاز به مخلوط شدن سریع دارند، این نوع را باید با سرعت آرام به هم زد. اگر حجم گچ شما زیاد است، از یک میکسر کمک بگیرید. این‌گونه سرعت میکسر را روی سرعت پایین تنظیم کرده و و پس از چند دقیقه، متوجه می‌شوید که ملات آماده کار است.
برای گچ‌کاری کردن با گچ گیپتون، ضخامت لایه باید در حدود ۱ سانتی‌متر باشد. همین ضخامت نسبتا کم هم، اجازه می‌دهد تا بتوان طرح‌های زیبایی ایجاد کرد. ضخامت لایه‌های بتوگیپس یا فوم گیپس یا همان گیپتون، نباید به بیش از ۳-۴ سانتی‌متر برسد. اما اگر نیاز دارید تا ضخامت آن را به بیش از مقدار یاد شده برسانید، نیاز به زیرسازی مناسب دارید. اگر مرحله زیرسازی به درستی انجام شود، ضخامت می‌تواند به حدودا ۴۰ تا ۴۴ سانتی‌متر هم برسد.
توجه کنید که تاریخ انقضای آن ۶ ماه است ولی اگر پاکت گچ باز شود، حدودا ۷ روز فرصت دارید تا از آن استفاده کنید.
اگر قصد دارید از دولایه گچ پشت سر هم استفاده نمایید، به این نکته دقت کنید که گرفتن گچ، دو مرحله دارد. به آن دو مرحله، گیرایش اولیه و گیرایش ثانویه گفته می‌شود. گیرایش گیپتون نیز، در مرحله اول حدودا ۵ تا ۸ دقیقه و مرحله دوم حدودا ۲۰ دقیقه می‌باشد. بنابراین، لازم است صبر کنید تا گیرایش ثانویه نیز صورت گیرد و بعد برای کشیدن لایه دوم اقدام کنید. البته که هرچه زمان بگذرد، شرایط برای کشیدن لایه دوم مناسب‌تر است. اما مراقب باشید در زمانی کمتر از میزان ذکر شده اقدام به کشیدن لایه دوم نکنید.
نکته دیگری که حین کار باید به آن توجه کنید این است که، سعی کنید بین ساخته شدن تا کشیدن آن روی سطح، زمانی بیش از ۱۰ دقیقه طی نشود. گچی که اصطلاحا به آن کشته می‌گویند و زمان بین ساخته شدن ملات تا استفاده کردن از آن می‌تواند بالاتر از این‌ها باشد. اما گیپتون را نباید زمان زیادی به حال خود گذاشت، چون با گذشت ۱۰ دقیقه به شدت سفت خواهد شد.
مزایای استفاده از گچ گیپتون
استفاده از این گچ برای گچ‌کاری، چند مزیت به همراه دارد. اول اینکه این لایه به عنوان یک عایق صوتی خوب عمل می‌کند چرا که مقدار زیادی از صدا را به خود جذب می‌کند. دوم اینکه، به عنوان یک عایق حرارتی عمل می‌کند و به خصوص در مناطق سردسیر، استفاده از آن برای صرفه‌جویی در میزان استفاده از وسایل گرمایشی خوب است.
مزیت سوم، چسبندگی و استحکام بسیار بالای آن نسبت به دیگر انواع گچ می‌باشد. همچنین، می‌توان ضخامت آن را بر روی سقف یا حتی دیوارها نیز افزایش داد و در این صورت، لایه قابل اطمینانی بر روی دیوار یا سقف ایجاد می‌شود.
یکی از انواع گچ‌هایی که در ساخت و ساز به کار برده می‌شوند، گچ گیپتون است. این گچ خصوصیات و ویژگی‌های خاص خود را دارد و به همین خاطر هم، به کار بردن آن نیاز به مهارت و معلومات ویژه‌ای دارد. در این مقاله، تلاش کردیم نحوه ساخت و کاربردهای آن را توضیح دهیم. سطوح سختی که نمی‌توان گچ‌های معمولی را روی آن‌ها کشید، برای گچ گیپتون سطح ایده‌آلی به شمار می‌آیند.
 |
مپسا | نرم‌افزار آنلاین حسابداری پروژه ساخت و ساز |
|---|