اهمیت آرماتوربندی در این است که مقاومت کششی بتن را افزایش می‌دهد. در واقع بتن‌هایی که در ساختن بناها به کار می‌روند، اگر چه استحکام فشاری بسیار بالایی دارند اما مقاومت کششی آن‌ها پایین است و تنها به کمک آرماتوربندی می‌توان این مقاومت را در آن‌ها بالاتر برد.
آرماتوربندی در حقیقت اتصال میلگردهایی است که طی یک فرایند دقیق و تخصصی در داخل بتن‌ها کار گذاشته می‌شوند. انجام دادن این کار را فقط متخصصین و آرماتوربندها می‌توانند بر عهده گیرند. مپسا در این مطلب کل عملیات مذکور را شرح می‌دهد و نکات مهمی را ذکر می‌کند که با خواندن آن‌ها به درک خوبی نسبت به این فرایند خواهید رسید.
اگر مایل هستید تا اطلاعات کاملی پیرامون فرایند آرماتوربندی کسب نمایید، شما را به مطالعه ادامه این مقاله دعوت می‌نماییم.
آرماتوربندی چیست؟
برای توضیح بهتر این مفهوم ابتدا بهتر است که بتن مسلح را معرفی کنیم. بتن مسلح به ترکیب بتن و میلگرد گفته می‌شود.
میلگردهای تعبیه شده داخل بتن‌های مسلح، به شکل خاصی در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند. به متصل ساختن این میلگردها داخل بتن آرماتوربندی گفته می‌شود. مهم‌ترین ویژگی بتن مسلح این است که ضمن داشتن مقاومت فشاری، استحکام کششی خوبی هم دارد.
در این عملیات، میلگردها و بقیه محصولات فولادی با نظم مشخصی در کنار هم قرار می‌گیرند و به دو طریق به هم متصل می‌شوند: جوشکاری سرد یا بست فلزی.
بتن ماده‌ای با حالت خمیری است که می‌توان آن را به هر شکلی درآورد. برای اینکه آن را به صورت بلوک‌های مورد نظر در بیاوریم، باید یک اسکلت داخلش جای بگذاریم و آرماتوربندی این کمک را به ما می‌کند. در نتیجه بتن به یک سنگ مقاوم و مستحکم در می‌آید. لازم به اشاره است که اگر چه این فرایند در ساختمان‌های مدرن و چند طبقه بیشتر انجام می‌شود اما حالت‌های ساده‌تری هم دارد.
برای مثال وقتی چند میلگرد را بر روی سقف به همدیگر جوش می‌دهند، می‌توان آن را هم با عنوان آرماتوربندی شناخت. اما بیشتر این کار را برای سازه‌هایی نظیر ستون‌ها و فونداسیون‌ها انجام می‌دهند.
حال که این عملیات را به خوبی متوجه شدید و از دلایل انجام آن مطلع گشتید، به سراغ شرح مراحل مختلفش می‌رویم.
مراحل عملیات آرماتوربندی
ساختمان‌سازی یک پروسه طولانی و زمان‌بر است که از مراحل مختلفی تشکیل شده و یکی از آن‌ها آرماتوربندی نام دارد. همین عملیات نیز خود از مراحل متعددی تشکیل می‌شود.
مرحله اول: داشتن یک پلان کلی از ساختمان
تا زمانی که شما اطلاع نداشته باشید ساختمانی که قرار است بر پا کنید چه طرح و نقشه‌ای دارد، در هیچ مرحله‌ای از ساخت و ساز آن موفق نخواهید شد.
برای اجرای درست عملیات آرماتوربندی هم به همین مورد نیاز دارید. در این پلان باید به تمام اجزا، طبقات، سازه‌ها و سایر چیزهایی که فکر می‌کنید نیاز است اشاره شده باشد.
مرحله دوم: خرید میلگرد مناسب
تهیه میلگرد براساس مشخصات و خصوصیات بنا انجام می‌شود. آیا پروژه‌ای که قصد ساختنش را دارید ساده و بدون پیچیدگی است یا اینکه طبقات و جزئیاتی مختلفی را شامل می‌گردد؟
برای مثال توصیه می‌شود که جهت آرماتوربندی ساختمان‌های معمولی و نسبتا کوچک از میلگردهای آجدار فولادی بهره ببرید. این نوع میلگرد مقاومت و استحکام مورد نیاز برای چنین بنایی را در بتن ایجاد می‌نماید. اما در مقابل اگر برای ساختمان‌های بزرگ مانند پاساژها، مال‌ها، فروشگاه‌ها و … به دنبال میلگرد هستید بهتر است برای هر بخشی از آن میلگرد مناسبش را تهیه نمایید.
مثلا برای آرماتوربندی ستون‌ها، سقف، راه پله و سایر بخش‌ها از میلگرد مختص آن بخش استفاده کنید. با انجام یک انتخاب صحیح در این مرحله، کمک می‌کنید تا برای نصب و اجرا کار آرماتوربند راحت‌تر شود و از نظر استحکام و مقاومت ساختمان نیز خیال‌تان راحت می‌شود.
مرحله سوم: مهندس ناظر و آرماتوربندی
مهندس ناظر وظیفه دارد که در تک‌تک مراحل اجرا و ساخت بر روی پروژه نظارت داشته باشد. با توجه به نقشی که میلگردها در استاندارد بودن بنا ایفا می‌کند، این شخص حتما باید میلگردهای خریداری شده را بررسی و تایید نماید.
مهندس ناظر میلگردها را از نظر اندازه، انواع و ویژگی‌هایی که دارند بررسی می‌کند و سپس آن‌ها را با پلانی که از ساختمان تهیه شده مطابقت می‌دهد. با انجام این مرحله، مشخص می‌شود که آیا میلگردهای تهیه شده برای هر بخش تضمین‌کننده استحکام آن قسمت هستند یا خیر!
همچنین در بعضی از پروژه‌های بزرگ و مهم، مهندس ناظر در عملیات آرماتوربندی نیز نظارت دقیقی دارد تا نصب میلگردها در اندازه‌های مشخص شده و براساس طرح تعیین گشته انجام شود.
مرحله چهارم: روش‌های اجرای آرماتوربندی
با سپری کردن مراحل قبلی، در واقع پس از انجام شدن مقدمات کار، باید بهترین روش برای اجرای فرایند را برگزینید.
قبل از هر چیز توجه شما را به این نکات جلب می‌نماییم:
- آرماتوربندها برای اتصال میلگردها از جوشکاری استفاده نمی‌کنند. این کار استحکام کششی آن‌ها را کاهش می‌دهید.
- برای اتصال میلگردها از سیم مفتول استفاده می‌شود. استفاده از میلگرد نیز به دو روش صورت می‌گیرد: روش ضربدری و روش بستن از کنار.
- نحوه انتخاب روش به این بستگی دارد که برای چه بخشی از ساختمان قرار است انجام شود.
با توجه به این نکات و دو روشی که نام بردیم، باید بدانید که روش ضربدری به روشی گفته می‌شود که دو میلگرد آرماتور روی هم قرار می‌گیرند و سیم مفتول را به شکل ضربدری از دو سمت آن‌ها عبور می‌دهند.
اما در روش بستن از کنار که به آن کراواتی هم می‌گویند، پس از قرار دادن میلگردها بر روی همدیگر سیم مفتول را فقط از میلگرد پایینی عبور می‌دهند. سپس سیم مفتول از کنار میلگرد بالایی عبور می‌کند و انتهای هر دو را به هم متصل می‌سازند.
روش بستن از کنار یا کراواتی برای بخش‌هایی نظیر سقف‌ها و فونداسیون مناسب‌تر است.
مرحله پنجم: اتصال میلگردها
در تعریف بتن مسلح گفتیم به بتنی مسلح گفته می‌شود که بر روی میلگرد شکل گیرد و همانند سنگ دارای شکل مشخص و استحکام بالا باشد.
برای اینکه در هر بخش چنین بتنی ایجاد کنیم، لازم است که میلگردها را به شیوه صحیح در آن جاگذاری نماییم. اگر سازه‌ای که قرار است آرماتوربندی شود اندازه بزرگی دارد و فشار زیادی را تحمل می‌کند، پس به میلگردهای بزرگ در فضایی پر از بتن نیاز دارد. اما برای سازه‌ها یا بخش‌های کوچک ساختمان کافی است به مقدار لازم میلگردهای انتخاب شده را داخل بتن قرار دهید.
نکته‌ای که در این مرحله حائز اهمیت است، دقت به این نکته می‌باشد که بتن به خوبی تمام میلگردها را احاطه کند و هیچ بخشی از آن‌ها بدون بتن باقی نماند. پس حتما اطمینان حاصل کنید که شکل اتصال میلگردها و اندازه و اتصال هر کدام به گونه‌ای باشد که در مراحل بعدی و هنگام بتن‌ریزی هیچ بخشی از آن‌ها بیرون نزند.
مرحله ششم: بررسی آرماتورها
آرماتورها هنگام خشک شدن، موقع حمل شدن برای قرارگیری در بنا و در مراحل مختلفی از کار، ممکن است دچار آسیب شوند و کیفیت خود را از دست بدهند. به همین دلیل نیز توصیه می‌شود که حتما آن‌ها را چند بار چک کنید. می‌توانید برای بررسی آن‌ها این اقدامات را انجام دهید:
- دقت کنید که سیم مفتول آن‌ها پاره نشده باشد.
- دقت کنید میلگردها به هر دلیلی شل نشده باشند. در صورت بروز چنین اتفاقی، حتما از آرماتوربند بخواهید که میلگرد را با دقت بیشتری سفت نماید.
- روی آرماتورهای ساخته شده قدم بزنید.
- از زوایای مختلف با پای خود به میلگردها بکوبید تا خاطر جمع شوید که با یک ضربه خرد نمی‌شوند.
مرحله هفتم: بتن‌ریزی
پس از انجام تمام شش مرحله قبل، حالا همه چیز آماده است تا بتن‌ریزی را انجام بدهید.
برای این کار به قالب‌های مخصوصی نیاز دارید که بتن را در اطراف میلگردها نگاه می‌دارند و اجازه می‌دهند به صورت فشرده خشک شوند. قالب‌های مختلفی برای این کار وجود دارند اما بهتر است از قالب‌های فلزی استفاده کنید. دلیل این توصیه جلوگیری این قالب‌ها از خارج شدن آب داخل بتن است.
ضمنا انواع قالب‌ها هر کدام شکل خاصی دارند و هنگام انتخاب قالب توجه کنید که در بخش مذکور به چه شکلی نیاز دارید و قالب را متناسب با آن شکل انتخاب نمایید.
نکات مهم برای اجرای صحیح آرماتوربندی
در بخش پایانی مطلب، نکاتی را ارائه می‌کنیم که توجه به آن‌ها موجب خواهد شد تا فرایند معرفی شده را بی نقص انجام دهید.
- برای آرماتوربندی فونداسیون، حتما کف فونداسیون را بررسی کنید و از تمیز بودن آن مطمئن شوید.
- قطر آرماتورها و فاصله آرماتورها را بر اساس نقشه محاسبات و با کمک مهندس ناظر بررسی کنید.
- حتما لازم است که پایین، کنار و بالای آرماتور دارای پوشش بوده و اصطلاحا کاور شده باشد.
- طول خم آرماتورها در این کار اهمیت خاصی دارد، پس طول آن‌ها را چک نمایید.
- عمق فونداسیون و استحکام خرک‌ها را چک کنید.
- دقت داشته باشید که به هیچ عنوان نباید از آرماتورهای زنگ زده یا روغنی استفاده کرد.
- آرماتورهای پرس شده و غیر استاندارد بدترین نوع هستند. از آرماتوربند بخواهید که این مساله را کنترل نماید.
در این مقاله تمام نکات مهم و مفاهیم مرتبط با فرایند آرماتوربندی را ارائه کردیم و از همه مهم‌تر هفت مرحله را برای انجام این پروسه بررسی نمودیم. با خواندن مطلب حاضر به درک درستی از این مساله خواهید رسید. منتظر نظرات شما هستیم.
مطلب مرتبط:
 |
مپسا | نرم‌افزار آنلاین حسابداری پروژه ساخت و ساز |
|---|