فناوری دیجیتال امروزه جزئی جدایی‌ناپذیر از زندگی ما انسان‌ها به شمار می‌آیند. غیرممکن است این روزها رشته یا شغلی را پیدا کنیم که این مورد در آن رخنه نکرده باشد.
صنعت ساخت و ساز هم از این قاعده مستثنی نمی‌باشد و حسابی درگیر آن شده است. این صنعت به دلیل پیچیدگی‌هایی که دارد و نیاز به طی شدن مراحل مختلف برای ساخته شدن یک ساختمان، احتیاج بسیار زیادی به فناوری های دیجیتال دارد.
اگر فعالان این حوزه بتوانند تا جای ممکن استفاده بهینه‌ای از آن داشته باشند، مطمئنا سوددهی پروژه‌های آن‌ها افزایش چشم‌گیری خواهد داشت. با ما همراه باشید تا تاثیر این فناوری‌ها را بر روی صنعت ساختمان‌سازی بررسی کنیم.
فناوری دیجیتال و ساختمان‌سازی
بیایید قبل از بررسی تخصصی این موضوع، پروسه ساخت یک ساختمان را از ابتدا تا انتها مرور کنیم و ببینیم که فناوری دیجیتال چگونه و چه مقدار در این پروسه نقش دارند.
قبل از هر چیز باید پروژه‌ای تعریف کنیم و برای آن پروژه اهداف و برنامه‌های مختلفی تهیه نماییم. در این مرحله می‌خواهیم ببینیم دنبال چه چیزی هستیم و محصول نهایی کارمان قرار است چه چیزی باشد. در این بخش از کار، طراحی نقشه‌ها و پلان‌های مختلف نقشی حیاتی برای این شغل دارد. بسیاری از متخصصین و معماران و طراحان داخلی تاکید زیادی بر روی استفاده از نرم‌افزارها و حتی سخت افزارها جهت ترسیم این گونه نقشه‌ها دارند.
مپسا در مقالات قبلی انواع نرم افزارهای تخصصی برای معماری و نرم‌افزارهای کاربردی برای طراحی داخلی و دکوراسیون را معرفی نموده و نقش این نرم‌افزارها در پیش برد کارها انکار نشدنی است. پس اساسی‌ترین مرحله کارمان با فناوری های دیجیتال شکل می‌گیرد. پس از اینکه پروژه تعریف گشت و اهداف و برنامه‌ها و نقشه‌ها طراحی شدند، باید برای مجوزهای قانونی اقدام نماییم.
در گذشته، برای گرفتن هر مجوزی باید به چندین مرکز دولتی و غیردولتی مراجعه می‌کردیم و طی کردن این فرایند بسیار وقت‌گیر و انرژی‌بر بود. اما در حال حاضر بخشی از این پروسه را می‌توان به صورت اینترنتی پیش برد و درخواست‌ها و مدارک و … را به صورت غیر حضوری ارسال نمود. وقتی مجوزهای قانونی اخذ شد، نوبت به استخدام نیروی کار و عوامل تولید می‌رسد. انتشار آگهی استخدام در سایت‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی یکی از بهترین و مفیدترین تاثیرات این فناوری‌ها بر صنعت ساختمان‌سازی است. با این کار می‌توانید بسیاری از متقاضیان فعالیت در پروژه‌تان را بیابید و بهترین‌ها را برگزینید. امکانی که تا قبل از ظهور شبکه‌های اجتماعی و رونق یافتن سایت‌های اینترنتی در دسترس اکثر افراد نبود.
اما حالا به بخش مهم ماجرا می‌رسیم. در عرصه ساخت و ساز تجهیزات و ابزار و وسایل بسیار زیادی وجود دارند که همان‌ها قسمت سنگینی از بار تولید کردن را به دوش می‌کشند. نقش فناوری های دیجیتال در تجهیزات ساختمانی تاکنون حسابی پررنگ بوده و روز به روز هم پر رنگ‌تر می‌گردد. فناوری‌هایی نظیر کنترل کردن ابزار به صورت ریموت، امکان کنترل کردن بازدهی و بهره وری عوامل تولید، انجام محاسبات مهندسی به صورت کامپیوتری و چندین و چند مورد دیگر را می‌توان در این زمینه مثال زد.
در مراحل بعدی هم تاثیرگذاری این موارد به چشم می‌خورد و حتی در ادامه، برای بهره برداری از ساختمان، حفظ و نگهداری آن، بازسازی و مرمت و بسیاری از دیگر کارها نیز از فناوری های دیجیتال یاری می‌گیریم. حتی بهتر است قبل از به پایان رساندن این بخش، نکته مهم دیگری را هم ذکر نماییم. مپسا تاکنون بارها به موضوعاتی مثل معماری سبز، ساختمان‌های سبز و ساختمان‌های خودکفا اشاره داشته و از نقش تکنولوژی و تجهیزات مدرن در آن‌ها سخت گفته است.
برای اینکه بتوان بنایی را طراحی و تولید کرد که با استفاده از انرژی خورشید برق آن را تامین نمود، با استفاده از بازیافت پسماندهای آن انرژی جایگزین برای گاز و سیستم گرمایشی و سرمایشی‌اش به دست آورد و حتی آب مصرفی ساکنین را نیز با تصفیه فاضلاب تهیه کرد، حتما فناوری‌های دیجیتال کاربرد اساسی خواهند داشت. در عین حال، توجه شما را جلب می‌نماییم به لازمه برقراری ارتباط بین کارفرما و پیمانکار و مدیر پروژه با عوامل تولید مختلف مانند: مهندس ناظر، مهندس معمار، بناها، کارگران، فروشندگان مصالح، عوامل حمل و نقل و … که این ارتباطات با تکیه بر شبکه‌های اجتماعی به سریع‌ترین و بهترین شکل حاصل می‌شوند.
آگاهی یافتن از قیمت مصالح و مواد اولیه در لحظه، نرخ‌گذاری زمین ساختمان به صورت آنلاین، کنترل بهره‌وری و مدیریت پروژه با استفاده از نرم‌افزارهای مخصوص مدیریت پروژه و ده‌ها و شاید هم صدها مورد دیگر که می‌توان به این لیست اضافه نمود.
مثال‌هایی برای تاثیر فناوری دیجیتال بر ساخت و ساز
در بخش قبل به صورت کلی از این تاثیر سخن گفتیم و مشخص شد که این مساله از صفر تا صد کار حضور دارد. حالا می‌خواهیم به تعدادی از مدرن‌ترین فناوری های دیجیتال در عرصه ساختمان‌سازی اشاره کنیم.
پرینت سه‌بعدی برای معماری و طراحی داخلی
داشتن طرح اولیه برای معماران و طراحان داخلی یک نیاز بسیار حیاتی است. نرم‌افزارهای زیادی وجود دارند که طرح‌های دو بعدی و سه‌بعدی فوق‌العاده‌ای را برای این افراد خلق می‌کنند تا آن‌ها بتوانند هرچه دقیق‌تر و مناسب‌تر ایده‌هایشان را روی کاغذ پیاده کنند.
اما از وقتی که پرینت‌های سه بعدی یا همان 3D Printing وارد بازار شدند، این متخصصین سطح تازه‌تری از توسعه شغلی را تجربه نمودند. این نوع پرینترها، طرحی سه‌بعدی را تحویل شخص می‌دهند که بسیار به ماکت شبیه است. در گذشته یک دیزاینر یا معمار باید روزها و هفته‌ها زمان می‌گذاشت و فرایندی سخت و خسته‌کننده را برای ساخت یک ماکت طی می‌کرد. تازه ممکن بود نتیجه کارش خیلی هم مطلوب نباشد و مجبور شود انرژی و زمان بیشتری را صرف نماید.
اما حالا دیگر فقط کافیست که ایده خودش را در کامپیوتر ترسیم کرده و با یک کلیک آن ماکت را مقابل چشمانش ببیند. به یک معجزه کوچک شبیه است اما واقعیت دارد. با دست یافتن به چنین فناوری بی نظیری هم هزینه‌های کار کاهش یافته، هم طرح‌های بسیار منعطفی خلق می‌شوند و هم امکان بروز دادن خلاقیت بسیار بیشتر از پیش در اختیار افراد است.
ضمنا، در بعضی از موارد نیز دیده می‌شود که طراحان بخش‌هایی از ساختمان و سازه‌ها را با همین پرینترهای سه‌بعدی طراحی می‌کنند و همان را نصب می‌نمایند. البته این مورد جدید هنوز خیلی متداول نشده اما بی‌شک به زودی پروژه‌هایی را خواهیم یافت که بخش‌های مهم و حتی بزرگی از یک ساختمان را با همین پرینترهای سه بعدی طراحی و اجرا می‌کنند.
نظارت و کنترل بهتر پروژه با پهبادها
اگر در حال ساخت یک آپارتمان 4 طبقه هستید، کنترل نمودن بخش‌های مختلف آن خیلی کار سختی نیست. اما هنگامی که مشغول کار در یک پروژه بسیار بزرگ می‌باشید که طبقات و واحدهای آن از انگشتان دو دست هم فراتر می‌رود، چگونه می‌خواهید از سقف تا کف ساختمان را کنترل نمایید؟
برای متخصصینی که از فناوری پهباد بهره مند می‌باشند، جواب بسیار ساده است. با داشتن این وسیله و کنترل آن از طریق صفحه‌ای که مقابل خود دارید، امکان مشاهده همه قسمت‌ها، کنترل تمام فعالیت‌ها و … در اختیارتان است.
هوش مصنوعی و ساختمان‌سازی
چه کسی باورش می‌شد روزی برسد که متخصصین از هوش مصنوعی برای ساخت و ساز بهره ببرند؟ باور کنیم یا نه، این اتفاق افتاده و اتفاقا روز به روز هم در حال رشد و پیشرفت است.
ربات‌ها را قبلا در کارخانه‌های خودروسازی و کارگاه‌های تولیدی مشاهده می‌کردیم اما حالا می‌بینیم که در پروژه‌های ساختمانی هم، ربات‌هایی مجهز به هوش مصنوعی به کار گرفته می‌شوند که روند پیشرفت پروژه و سرعت به پایان رساندن مراحل را حسابی بهبود بخشیده‌اند. کامیون‌های بدون سرنشین، دستگاه‌های جوش خودکار، میکسرهای هوشمند برای تهیه بتن و بتن‌ریزی و آرماتوربندی و انواع و اقسام تکنولوژی‌های هوش مصنوعی که مورد استفاده قرار می‌گیرند.
سازه‌های پیش‌ساخته و تولید انبوه ساختمان‌ها
حتما زیاد شنیده‌اید که در فلان شهر و فلان کشور یک شرکت معماری توانسته ساختمانی بسیار بزرگ را در عرض چند روز بسازد و به بهره‌برداری برساند!
اما واقعا چگونه می‌توان دست به چنین معجزه بزرگی زد؟! در پاسخ باید از سازه‌های پیش ساخته یا مودولار نام برد. سازه‌های مودولار در حقیقت نوعی از طرح‌های دیجیتالی می‌باشند که یک بار معماران، طراحان و بقیه دست اندر کاران آن‌ها را ترسیم نموده و ساخته‌اند. با تکمیل شدن آن طرح و اطمینان حاصل کردن از استاندارد بودنش، حالا می‌توان چندین و چند ساختمان دیگر را بر اساس همان ساخت و به بهره برداری رساند. مثل فرمولی که برای یک خوراکی به دست آمده و حالا کارخانه‌های مختلفی با کمک آن فرمول روزانه هزاران محصول تولید و روانه بازار می‌نمایند.
مفهوم مودولار یکی از مظاهر شگفت‌انگیز اثرگذاری فناوری های دیجیتال بر روی ساختمان سازی محسوب می‌شود.
بتن‌های خود اصلاح شونده
در مقاله انواع بتن‌های مدرن می‌توانید اطلاعات بیشتری در این باره کسب نمایید. اما به صورت خلاصه، باید گفت بتن‌های معمولی با گذشت زمان و بر اثر عوامل ریز و درشت ترک برمی‌دارند و از استحکام و مقاومت آن‌ها کاسته می‌شود. در نتیجه نیاز به ترمیم و اصلاح خواهند داشت. اما مدتی است که بتن‌های خود اصلاح شونده وارد بازار شده‌اند و خودشان عملیات ترمیم را به صورت خودکار انجام می‌دهند!
فناوری دیجیتال سهم بزرگی از بازار مسکن و صنعت ساختمان‌سازی را به خود اختصاص داده‌اند و از هر منظری که نگاه کنیم، مثال‌های بیشتری در این باره خواهیم یافت. شکی نیست که با گذشت چند سال دیگر هم، کارهای بزرگ‌تری در این زمینه انجام خواهند شد و رشد و توسعه پروژه‌های ساختمانی چند قدم جلوتر خواهد رفت.
آیا شما در اطراف خودتان از تاثیر فناوری‌های دیجیتال بر ساخت بناها و ساختمان‌ها چیزی دیده‌اید؟ آیا در پروژه خودتان از مزیت‌های چنین تکنولوژی‌هایی بهره‌مند گشته‌اید؟ حتما برای ما تجربیات و نظرات خودتان را بنویسید.
منبع:
 |
مپسا | نرم‌افزار آنلاین حسابداری پروژه ساخت و ساز |
|---|