آخرین مرحله از ساخت یک ساختمان، مرحله نازک کاری است که پس از سفت کاری انجام می‌شود. سفت کاری در واقع عملیاتی است که در آن ساختمان را به مقاومت مورد نظر می‌رسانیم و نازک کاری، کارهایی است که به محافظت از اجزای سازه‌ای، زیبایی و قابل سکونت شدن آن ساختمان مربوط است.
تفاوت سفت کاری و نازک کاری
به طور کلی سفت‌کاری، شامل ساخت اسکلت ساختمان و همچنین بعضی اجزای غیر سازه‌ای از جمله فونداسیون، تیر، ستون، دیوارهای پارتیشن و برشی، ساخت دال‌ها و … است. نازک‌کاری شامل عملیاتی برای پوشاندن اجزای گفته شده در قسمت سفت‌کاری است. از جمله این کارها می‌توان به عایق‌کاری، سرامیک‌کاری کف، نقاشی دیوارها، اتصال تاسیسات، سنگ‌کاری، برق‌کاری، نصب کلید و پریزها، نصب درها و پنجره‌ها و غیره اشاره کرد.
در ادامه بعضی مراحل نازک‌کاری را بررسی می‌کنیم.
مراحل مختلف نازک کاری اتاق‌ها
مرحله اول: کشیدن قیر و گونی بر روی کف (ایزوگام کف)
این عملیات در طبقه همکف برای جلوگیری از از نفوذ رطوبت زمین به داخل نازک‌کاری کف انجام می‌شود، در صورتی که خاک اطراف مرطوب باشد روی کف سیمانی سه لایه قیر و گونی اجرا می‌شود و در غیر این صورت، یک لایه کافی است. از جمله نکات مهم اجرایی در این مرحله این است که دقت داشته باشیم منفذی بر روی کف باقی نماند.
مرحله دوم: شمشه گیری
یکی از مراحل نازک‌کاری دیوار، عملیات شمشه‌گیری است. این کار به این علت انجام می‌شود که دیوار به صورت مسطح اجرا شود و دیوار نهایی، دارای اعوجاج و یا باد کردگی نشود.
شمشه‌گیری به این صورت است که ابتدا در بالای یکی از گوشه‌های هر قسمت ساختمان، یک نقطه را در نظر گرفته و با گچ و ماله، نقطه صافی را در آن محل ایجاد کنیم؛ سپس به وسیله یک شاقول آن نقطه را به پایین ارتباط می‌دهیم.
پس از آن در گوشه دیگر دیوار، نقطه دیگری را انتخاب می‌کنیم و باز هم با گچ و خاک نقطه صافی را در آن ایجاد می‌کنیم.
در مرحله بعد به وسیله ریسمانی که بین دو نقطه می‌کشیم به فاصله یک متر یک بار یا حتی کمتر، با استفاده از گچ و خاک در زیر ریسمان نقاطی مسطح درست می‌کنیم سپس به وسیله شاقول این نقاط را به پایین دیوار منتقل می‌کنیم.
در نهایت با استفاده از یک شمشه صاف، پشت دو نقطه هم سطح را با ملات گچ و خاک یا ماسه و سیمان پر می‌کنیم.
مرحله سوم : اجرای ملات گچ و خاک
به دلیل اینکه فقط لایه رویی در گچ‌کاری دیوار نیاز به سفید بودن دارد، در لایه‌های زیرین به جای استفاده از گچ خالص می‌توانیم آن را با خاک ترکیب کنیم، تا هم دیوار ارزان‌تر تمام شود و هم اینکه ملات دیر گیر تر شود و فرصت کافی برای پوشاندن دیوارها قبل از گرفتن ملات را داشته باشیم.
به طور کلی برای ساخت این ملات به خاک رس احتیاج داریم که آن را پس از الک کردن با گچ مخلوط می‌کنیم. نسبت این دو ماده تقریباً ۵۰-۵۰ می‌باشد. عضو سوم این ملات، آب است که پس از ترکیب گچ و خاک به آن اضافه می‌شود.
مرحله چهارم : سفید کاری
در این مرحله از ملات گچ خالص استفاده می‌شود، به دلیل اینکه گچ خالص بسیار زود گیر تر خواهد بود ملات آن را در مقادیر کم با آب مخلوط کرده و سریعاً بر روی دیوار اجرا می‌کنند. در ساخت ملات این نکته را در نظر بگیرید که باید گچ را الک کرد و روی آب پاشید تا کلوخه‌های گچ که آب به آن‌ها نرسیده، تولید نشود. این ملات سفید بر روی لایه قبلی کشیده می‌شود و با ماله کاملا صاف می‌شود.
مرحله پنجم: کشته کشی
ممکن است در مرحله قبلی، قبل از پرداخت کامل سطح، ملات گچ بگیرد و سطح کاملا صاف نشود. برای پرداخت کامل از یک لایه گچ استفاده می‌کنند که خشک می شود اما سخت نمی‌شود، به این لایه «کشته» می‌گویند. این لایه نیز از گچ خالص تشکیل شده است و لایه نهایی گچی ما است که می‌توان روی آن را گچبری و نقاشی کرد.
مرحله ششم: رنگ‌آمیزی یا استفاده از دیوارپوش‌ها
بر روی نازک‌کاری‌های انجام شده، می‌توان دیوار مورد نظر را رنگ کرد یا از دیوارپوش‌های گوناگون اعم از انواع کاغذ دیواری، کاشی دیواری، دیوارپوش پارچه‌ای، آینه و غیره استفاده کرد.
مرحله هفتم: اجرای موزاییک یا سنگ در کف
موزاییک می‌تواند آخرین مرحله نازک‌کاری کف باشد و یا روی آن پارکت و مصالح دیگر اجرا شود، که در حالت دوم می‌توانیم از موزاییک‌های ارزان‌تر و یا حتی کاشی‌های ساده استفاده کنیم. در صورتی که بخواهیم سطح مجلل‌تری داشته باشیم، می‌توانیم از سنگ برای پوشاندن کف استفاده کنیم.
مرحله هشتم: اجرای قرنیز
برای جلوگیری از نفوذ رطوبت به دیوار، عبور دادن تاسیسات باریک، زیبایی بیشتر دیوار و بسیاری از کاربردهای دیگر، از قرنیز در پایین دیوار استفاده می‌شود.
با توجه به جنس قرنیز می‌توان به وسیله چسب، دوغاب سیمانی یا منگنه کردن به دیوار، آن را اجرا کرد. جنس قرنیز می‌تواند چوبی، ام دی اف، پلاستیکی یا سنگ باشد. قرنیز را می‌توان هم سطح با دیوار یا بیرون از آن اجرا کرد که هر کدام زیبایی خاص خود را دارند.
مرحله نهم: اجرای سقف کاذب
سقف کاذب یا سقف معلق که به سقف اصلی آویزان است، یکی از موارد نازک‌کاری در ساختمان‌هاست. در صورتی که بخواهید تاسیساتی را از داخل آن عبور دهید یا در سقف‌هایی که تیر از سقف بیرون زدگی دارد، می‌توانید از این المان استفاده کنید. در صورت عبور تاسیسات از آن، این امکان را خواهید داشت که پس از نصب به راحتی به داکت‌ها، سیم‌ها و تاسیسات دسترسی پیدا کنید. روش اجرای آن به طور کامل در مطلب روش اجرای سقف کاذب توضیح داده شده است.
مراحل مختلف نازک کاری سرویس‌ها و آشپزخانه
در آشپزخانه، حمام، دستشویی و محل روشویی به دلیل حضور آب و رطوبت، باید شیب‌بندی کف و قیر و گونی در دیوارها انجام شود.
• جزئیات دیوار سرویس‌ها از خارج به داخل به صورت زیر است:
دیوار آجری یا بلوکی؛ سپس یک لایه ماسه سیمان، قیر و گونی، توری سیمی و در آخر کاشی لعابی و ملات زیرین آن.
• جزئیات لایه‌های کف سرویس‌ها نیز از پایین به بالا بعد از بتن به شرح زیر است:
بتن سبک برای شیب بندی، لایه ماسه سیمان، قیر و گونی، کف‌سازی موزاییکی یا کاشی لعابی.
برخی مراحل اجرای نازک‌کاری این محل‌ها در اینجا آورده شده است.
مرحله اول: قیر و گونی
به طور معمول کاشی‌کاری دیوار قبل از کف انجام می‌شود، بنابراین در صورتی که قیر و گونی دیوار و کف همزمان انجام شود با عبور و مرور کارگرانی که در حال کاشی‌کاری دیوارها هستند، لایه قیر و گونی کف آسیب می‌بیند و سوراخ می‌شود. بنابراین بهتر است ابتدا این لایه محافظ بر روی دیوارها انجام شود و کاشی‌کاری آن‌ها انجام بگیرد و سپس این مراحل را برای کف انجام داد.
باید دقت شود که محل همپوشانی قیر و گونی دیوار و کف باید به وسیله قیر داغ کاملا به یکدیگر چسبانده شود.
نکته اجرایی مهم دیگر در این مورد این است که در صورت امکان، قیر و گونی کف تا داخل کفشور ادامه پیدا کند که البته در این صورت لوله کفشور باید به اندازه کافی بزرگ باشد.
مرحله دوم: کاشی کاری دیوارها
کاشی‌ها به طور معمول مربع‌هایی با ابعاد ۱۰ ، ۱۵ و ۲۰ سانتی‌متر و با ضخامت ۶ الی ۱۰ میلیمتر هستند.
برای نصب کاشی ابتدا یک لایه گچ یا ماسه در زیر آن اجرا می‌شود و آن را تراز می‌کند سپس آن را به وسیله تراز و شاقول در محل نصب می‌کنند و به طور موقت با تکه‌ای گل رس یا گچ سفت، تعادل آن را حفظ می‌کنند. در مرحله بعدی دوغاب سیمانی همراه با ماسه نرم، آهسته و در چند مرحله در پشت کاشی ریخته می‌شود. باید دقت کرد که این کار به طور ناگهانی انجام نشود تا کاشی از جای خود کنده نشود.
پس از اتصال کاشی‌ها و ریختن دوغاب، مرحله بند‌کشی انجام می‌شود که باید در این مرحله ظرافت به خرج داده شود تا سطح نهایی تمیز و زیبا باشد.
حداقل ارتفاع کاشی در حمام ۱.۸ ، در آشپزخانه ۱.۵ و در سرویس بهداشتی ۰.۶ متر است؛ البته ممکن است به دلایل مربوط به زیبایی یا دلایل دیگر ارتفاع بیشتری را کاشی کرد.
مرحله سوم: پوشاندن کف با موزاییک، سنگ، کاشی مخصوص و یا سرامیک
در مورد انتخاب ابعاد این کفپوش‌ها، ابتدا باید به میزان شیب و ابعاد مکان مورد نظر دقت کنید؛ زیرا با کفپوش‌های بزرگ در مکان‌هایی که نیاز به شیب دارید مانند سرویس‌ها یا آشپزخانه، نمی توان شیب مورد نظر را اجرا کرد و قطعات کفپوش کج و یا بالا و پایین می‌شوند.
نکته بعدی در مورد انتخاب کفپوش این است که در صورت خیس بودن، لیز نباشند.
معمولا اولین چیزی که از یک ساختمان نظرها را جلب می‌کند، ظاهر دیوارها، کف‌سازی و سقف‌سازی آن است.
مرحله نازک‌کاری ساختمان، همانند مرحله سفت‌کاری دارای جزئیات و نکاتی است که باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد تا ظاهر ساختمان به گونه‌ای باشد که رضایت کارفرما یا خریدار جلب شود.
 |
مپسا | نرم‌افزار آنلاین حسابداری پروژه ساخت و ساز |
|---|
