شاید برای شما هم سوال به وجود آمده باشد که رتبه بندی پیمانکار چگونه است؟ قبل از پاسخ دادن به این سوال باید چند مورد را توضیح دهیم.
به طور کلی رتبه بندی پبرای انواع شرکت‌ها انجام می‌شود که عبارت اند از:
- رتبه بندی شرکت‌های مشاور
- رتبه بندی شرکت‌های پیمانکاری
- رتبه بندی شرکت‌های انفورماتیک
- رتبه بندی شرکت‌های انبوه‌سازی
- رتبه بندی epc
رتبه بندی پیمانکار به چه معناست؟
اگر بخواهیم در یک جمله رتبه بندی پیمانکاران را توضیح دهیم، به این صورت است که شرکت‌ها را براساس میزان توانایی درجه‌بندی می‌کنند و این توانایی مربوط به تعداد نفرات، نیروهای زبده و سوابق آن‌ها، تجربه کاری شرکت، توانایی فنی و توان مالی آن است.
برای انجام این رتبه بندی‌ها یک سری ضوابط و آیین‌نامه‌هایی که توسط معاونت راهبردی نهاد ریاست جمهوری مصوب شده است، وجود دارد.
انواع این رتبه بندی که برای ۱۱ رشته‌ی مختلف پیمانکاری انجام می‌شود، عبارت‌اند از:
- ساختمان
- راه و ترابری
- صنعت و معدن
- تاسیسات و تجهیزات
- کشاورزی
- آب
- مرمت آثار باستانی
- کاوش‌های زمینی
- ارتباطات
- نفت و گاز
- نیرو
انجام رتبه بندی پیمانکاران در سامانه ساجات صورت می‌گیرد. شرکت مورد نظر، مستندات و اطلاعات کافی را ارائه می‌کند و در صورت صحت مدارک و مستندات، پس از بررسی‌های لازم، رتبه شرکت اعلام می‌شود.
تفاوت رتبه بندی شرکت‌های پیمانکاری و مشاور
یک شرکت پیمانکار در پروژه‌های عمرانی، وظیفه‌ی ساخت و اجرا را عهده دار می‌شود، در صورتی که شرکت‌های مشاور در زمینه ی طرح ریزی و کارهای نظارت بر ساخت فعالیت دارند و بنابراین یک واسط میان پیمانکار و کارفرما محسوب می‌شوند.
در این رتبه بندی، پایه یا گرید ۵ پایین ترین رتبه و ۱ بالاترین رتبه است. البته باید اشاره کرد که در مورد مشاوران، اعداد بین ۱ تا ۳ است و همچنین معیار شرکت‌های مجری برای رتبه بندی، مهندسین حاضر در آن شرکت و امتیازآوری آنان و در مورد مشاوران نیز علم، تخصص و سیستم‌های نرم‌افزاری استفاده شده در آن شرکت است.
امتیازهای پیمانکاران عبارت اند از:
- امتیاز نیروی انسانی متخصص
- سوابق کاری
- استطاعت مالی
اما در رتبه بندی شرکت‌های مشاور، امتیازها عبارت اند از:
- نیروی فنی و مهندسی
- امکانات فنی و نرم‌افزاری
چرا رتبه بندی پیمانکار انجام می‌شود؟
پیمانکاران برای گرفتن پروژه‌های دولتی (یعنی پروژه‌هایی که تمام یا بخشی از منابع مالی پروژه از بودجه دولت است و یا طرح‌های که برای اجرا یا تامین مالی چه در ایران یا خارج از آن نیازمند تسهیلات دولتی باشد)، نیاز دارند که احراز صلاحیت شوند. در واقع طبق قوانین، ارگان‌های دولتی اجازه عقد قرارداد با شرکت‌های بدون رتبه را ندارند.
هنگامی که پیمانکاران پیشنهاد خود را برای گرفتن یک پروژه اعلام می‌کند، کارفرما به قیمت پیشنهادی، سابقه کار و میزان توانایی فنی آن‌ها توجه می‌کند تا متوجه شود که پیمانکار برای این پروژه مناسب است. در این احراز صلاحیت، میزان توانایی فنی را با رتبه بندی می‌سنجند و به همین خاطر است که شرکت‌های پیمانکاری را بین عدد ۱ تا ۵ رتبه‌بندی می‌کنند.
از طرفی در فرایند رتبه بندی، نقاط ضعف و قوت هر شرکت مشخص می‌شود که باعث وجود انتخاب‌های متفاوت برای کارفرما می‌شود.
فواید رتبه بندی پیمانکار
در ابتدا باید گفت که شرکت‌های پیمانکاری برای شرکت در مناقصات دولتی می‌بایست دارای گواهینامه صلاحیت پیمانکاری باشند، بنابراین دریافت این گواهی اولین مرحله برای حضور در مناقصات دولتی است. همچنین همانطور که گفته شد، هر شرکتی برای عقد قرارداد با شرکت‌ها و سازمان‌های دولتی به رتبه بندی نیاز دارد. به عبارت دیگر مراکز دولتی اجازه‌ی عقد قرارداد با شرکت‌های بدون رتبه‌بندی را ندارند.
از طرفی سرمایه گذار و کارفرما با آگاهی کامل از رتبه بندی شرکت‌ها و توان فنی و مالی آن‌ها می‌تواند در انتخاب شرکت مناسب برای انجام پروژه خود تصمیم مناسب‌تری بگیرد.
علاوه بر این، رتبه بندی شرکت‌ها در صنایع گوناگون می‌تواند نمای کلی از وضعیت شرکت‌های مختلف نسبت به هم و نقاط ضعت و قوت آن‌ها باشد.
رتبه بندی پیمانکار چگونه انجام می‌شود؟
برای انجام این کار یک سری مدارک لازم است که ذکر نام آن‌ها از از حوصله این بحث خارج است؛ پس از تهیه کردن مدارک، فرم تقاضای رتبه بندی را تکمیل کرده و با مراجعه به سایت سامانه ساجات، درخواست می‌دهید.
برای انجام درخواست مراحلی را به صورت زیر طی می‌کنید:
- ثبت نام و دریافت شناسه و گذرواژه اول
- ثبت اطلاعات اولیه شرکت در سامانه
- اطلاعات وارد شده توسط کارشناس مربوطه مورد بررسی قرار می‌گیرد
- تایید معاونت راهبردی و دریافت شناسه و گذرواژه دوم
- ثبت سایر اطلاعات شرکت با توجه به رشته و پایه درخواستی در سامانه
- بارگذاری مدارک درخواست شده در سامانه
- در این مرحله، پرونده جهت بررسی به سازمان مربوطه ارسال می‌گردد.
- سازمان مربوطه پس از بررسی پرونده الکترونیکی شرکت و تایید، آن را به سازمان مدیریت ارسال می‌نماید.
- در آخر نیز مدارک به طور حضوری توسط کارشناس سازمان مدیریت واحد مشاوران و پیمانکاران دریافت می‌گردد تا نسبت به صدور کارتکس شرکت اقدام گردد.
باید توجه کنید که طبق ماده ۲۵ آیین نامه طبقه‌بندی و تشخیص صلاحیت پیمانکاران، اگر محرز شود که شرکتی اطلاعات نادرست و یا اسناد تقلبی و جعلی برای تشخیص صلاحیت ارائه داده باشند، شرکت و مدیران آن به تشخیص دفتر امور مشاوران و پیمانکاران یا سازمان‌های مدیریت و برنامه‌ریزی استان‌ها، از یک تا سه سال از تشخیص صلاحیت محروم می‌شوند.
بنابراین هرگونه اشتباه سهوی یا عمدی در اطلاعات بارگذاری شده در سامانه ساجات، می‌تواند باعث طولانی‌تر شدن مراحل اخذ، تمدید و ارتقای رتبه بندی شود.
شرایط رتبه بندی پیمانکار
شرکت‌هایی که برای انجام این کار اقدام می‌کنند، باید دارای هیات مدیره‌ای باشند که دو سوم اعضای آن مدرک کارشناسی و بالاتر داشته باشند. همچنین داشتن کد اقتصادی برای شرکت ضروری است.
همچنین در هیات مدیره شرکت، باید حداقل یکی از این دو حالت برقرار باشد:
- یک مهندس که دارای ۷ سال سابقه بیمه رد شده از یک شرکت دارای رتبه باشد، باید حضور داشته باشد. این بیمه، شامل بیمه بیماری، بارداری و بیکاری نمی‌شود. همچنین یک نفر نیروی فنی و مهندسی بدون سابقه حضور داشته باشد.
- دو نفر مهندس دارای سابقه بیمه و کار مرتبط به میزان ۳ سال حضور داشته باشند. البته در این حالت، شرکت می‌تواند از دو شاخه متفاوت تقاضای رتبه بندی شرکت را داشته باشد.
برای کسب رتبه بندی پایه ۱ الی ۵، شرکت مورد نظر می‌بایست امتیاز نفرات را در رشته یا رشته‌های درخواستی، به صورت مجزا داشته باشد. محاسبه‌ی این امتیاز بر اساس مدرک تحصیلی و سابقه اعضای هیات مدیره انجام می‌گیرد.
برای کسب پایه ۱ الی ۴ نیز، شرکت می‌بایست امتیاز نفرات و سقف تجربه کاری تعیین شده برای هر رشته و پایه و سقف توان مالی تعیین شده برای هر رشته و پایه را به صورت مجزا داشته باشد.
همچنین شرایط اولیه و اصلی برای اخذ رتبه شرکت‌ها عبارت است از:
- شرکت در سازمان ثبت شرکت‌ها به ثبت رسیده باشد. بنابراین برای اخذ رتبه، نخستین قدم ثبت یک شرکت است!
- شرکت واجد شرایط و امتیازات لازم، برای تعیین صلاحیت در رتبه مورد نظر بر طبق ضوابط و دستورالعمل‌های لازم باشد.
- عدم سوء پیشینه حرفه‌ای شرکت که منجر به محدودیت جهت انجام پروژه‌ها باشد.
- عدم اشتغال در مشاغل دولتی برای مدیران شرکت زیرا قرار است پروژه‌های دولتی را در دست بگیرند، که کارمندان دولت طبق قانون منع مداخله کارکنان دولتی، نمی توانند این کار را انجام دهند.
- امتیاز مدرک تحصیلی هیات مدیره و پرسنل فنی امتیازآور فقط در یک شرکت پیمانکاری یا مشاوره یا طرح ساخت محاسبه گردد. (در چند شرکت نباید محاسبه شوند)
شرایط ارتقا رتبه پیمانکار
برای ارتقاء رتبه از ۵ به ۱ در شرکت‌های پیمانکاری، مبلغ ریالی پروژه‌های انجام شده در ۱۵ سال اخیر توسط شرکت و نیروی فنی و مهندسی شرکت ارزیابی می‌شود. در صورتی که شرکت امتیاز مورد نظر را کسب کند و اظهارنامه مالیاتی واجد شرایط را داشته باشد، می‌تواند رتبه خود را از ۵ به رتبه‌های بالاتر ارتقاء دهد.
ذکر این نکته خالی از لطف نیست که در مورد شرکت‌های مشاور نیز برای ارتقا از پایه ۳ به پایه ۱ مبلغ ریالی پروژه‌های انجام شده در ۱۵ سال اخیر، نیروی فنی و مهندسی، اظهارنامه مالیاتی، امکانات فنی و نرم‌افزاری ملاک است.
مدارک عمومی لازم برای دریافت رتبه بالا در شرکت پیمانکاری
کپی برابر اصل شده ی مدارک شرکت شامل:
- کپی برابر اصل شده مدارک ثبتی شرکت سهامی خاص
- کپی برابر اصل شده مدارک تحصیلی اعضای امتیازآور شرکت
- کپی آخرین صورتجلسه مربوط به تغییر سهام.
- تصاویر آخرین صورت وضعیت تایید شده یا اصل تاییدیه کارکرد توسط دستگاههای اجرایی برای کارهای نیمه تمام.
- تصاویر کلیه موافقتنامه‌ها.
- تهیه سربرگ شرکت در سه نسخه.
- داشتن مدرک تحصیلی لیسانس برای حداقل دو سوم اعضاء هیات مدیره.
- ارائه اظهارنامه مالیات شرکت مربوط به آخرین سال مالی قبل از تشکیل پرونده.
کمیته فنی تشخیص صلاحیت پیمانکاران
بر طبق قوانین، کمیته فنی تشخیص صلاحیت متشکل از اعضای زیر هستند:
- مدیر کل دفتر امور مشاوران و پیمانکاران سازمان که رئیس کمیته خواهد بود.
- مدیر کل دفتر نظارت و ارزیابی طرح های سازمان.
- یک نفر کارشناس مستقل واجد صلاحیت‌های فنی و حقوقی، به تشخیص و انتخاب معاون امور فنی سازمان.
- نماینده انجمن صنفی پیمانکاری ذی‌ربط
که تصمیمات این کمیته با اکثریت آراء تصویب می‌شود و لازم نیست که همگی متفق‌القول باشند.
منابع
 |
مپسا | نرم‌افزار آنلاین حسابداری پروژه ساخت و ساز |
|---|
