واژه‌های صنعت ساختمان
در این مطلب برخی از کلماتی که در عمران و ساخت و ساز استفاده می‌شوند را معرفی می‌کنیم.
الف
آبخور: فرو بردن آجر در آب برای گرفتن گرد و خاک آن، تا مشکلی از نظر چسبیدن آجر به ملات نداشته باشیم.
اُتکا: میلگردی که برای تحمل نیروی برشی استفاده می‌شود.
ازاره: سنگی است که در پای دیوارهای خارجی ساختمان استفاده می‌شود.
آجر گری: آجری که در دیوار باربر استفاده شده و از پختن خاک رس در کوره تولید می‌شود و ابعاد آن به طور معمول ۵ *۱۰*۲۰ است.
آبچک: بیرون زدگی یا شیاری که زیر سنگ زده می‌شود (برای مثال در بالکن ها، تا آب باران از آنجا فرو بریزد).
اسپیسر: قطعات پلاستیکی یا لقمه‌های بتنی که برای جلوگیری از چسبیدن میلگرد به قالب بکار می‌رود.
آستانه: پایین چارچوب در که بالاتر از کف قرار میگیرد.
اِگو: مجراهایی برای انتقال فاضلاب خانگی و صنعتی به تصفیه خانه را سیستم اِگو می‌گویند.
اندود لیسه‌ای: این اندود در زیرسازی عایق‌های رطوبتی مانند ایزوگام و در استخر‌ها استفاده می‌شود.
اندود شسته: در نما‌سازی برای ساختمان استفاده می‌شود و می‌تواند رنگ‌های متنوع و زیبایی به ساختمان بدهد.
اندود اشکی: از پودر و خاک سنگ با ترکیب سیمان سفید یا سیمان رنگی بدست می‌آید که هنگامی که با آب مخلوط می‌شود، ملات نرمی را تولید می‌کند؛ به همین دلیل با نام اشکی معروف است.
آجر رسی: آجری است که معمولا برای ساخت تیغه استفاده می‌شود و از سیلیکات‌های آلومینیم به شکل مکعب تولید می‌شود.
ایزوگام: نوعی عایق به شکل ورق‌های قیر اندود که با لایه‌هایی از پشم شیشه یا الیاف مصنوعی اجرا می‌شود.
ب
بتن سبک: نوعی بتن که وزن مخصوص کمتری از بتن‌های معمولی دارد و در آن پودر آلومینیم و پوکه اضافه می‌شود تا در مصارف عایق صوتی و غیر سازه‌ای استفاده شود.
بتن الیافی: مخلوطی از بتن و الیاف (می تواند الیاف فولادی باشد) که به طور یکنواخت در بتن پخش شده است و بتن را از نظر مقاومت کششی بهبود می‌بخشد.
بتن مگر (بتن نظافت): بتنی که برای هم سطح کردن و تمیز کردن زیر پی استفاده می‌شود تا پس از آن آرماتور‌بندی و بتن‌ریزی پی صورت گیرد. عیار این نوع بتن ۱۵۰ کیلوگرم است.
بلوکاژ: به عملیات ریختن قلوه سنگ در زیر ساختمان برای جلوگیری از ورود رطوبت به کف آن، بلوکاژ می‌گویند.
بولت: المانی است که اتصال بین صفحه کف ستون با بتن را انجام می‌دهد.
بندکشی: عملیات پر کردن درز بین کاشی، آجر و … با استفاده از ملات به اصطلاح بندکشی گفته می‌شود.
بیس پلیت: صفحه بیس پلیت یا کف ستون، صفحه‌ای فلزی است که اتصال ستون فولادی با فونداسیون را برقرار می‌کند.
بار زنده: بارهایی مثل بار باد، زلزله، اشیا و انسان‌ها و هر باری غیر از بار مرده، بار زنده ساختمان گفته می‌شود.
بار مرده: بار وزن المان‌ها و اجزای ساختمان که به طور ثابت و همواره وجود دارند.
پ
پانل گچی: قطعات گچ پیش‌ساخته که به منظور جداسازی فضاها و عایق صوتی و حرارتی در ساختمان استفاده می‌شود.
پیشانی پله: قطعه‌ای عمودی که میان دو کف پله متوالی قرار دارد.
پاکار: محل قرارگیری سقف روی دیوار در طاق ضربی را پاکار گویند. (جایی که طاق تمام می‌شود و دیوار شروع می‌شود).
پوکه معدنی: سنگی وزن مخصوص کمتر از یک که دارای تخلخل بالایی است.
پوکه صنعتی: پوکه صنعتی از ذوب کردن خاک رس و تغییر حالت آن بدست می‌آید.
ت
تفنگ هیلتی: وسیله‌ای که برای پرچ کردن در ساختمان‌سازی کاربرد دارد و دارای فشنگ مخصوص است.
ج
جوش گوشه: جوشی که در گوشه یا زاویه ۹۰ درجه انجام می‌شود.
جان پناه: دیوار کوتاهی که اطراف پشت بام به ارتفاع ۶۰ سانتی‌متر ساخته می‌شود.
چ
چتایی: نوعی گونی که در عایق‌بندی و ایزوگام به همراه قیر استفاده می‌شود.
چاه جذبی: چاهی برای دفع فاضلاب سطحی که تا چند سال پیش برای خانه‌ها استفاده می‌شد. البته امروزه اکثر خانه‌ها از سیستم اگو استفاده می‌کنند.
چاه ارت: چاهی که برای وصل کردن هرگونه جریان الکتریکی به زمین به منظور جلوگیری از برق گرفتگی برای هر ساختمان حفر می‌شود و میله مسی به عنوان انتقال دهنده برق ساختمان در آن کار گذاشته می‌شود.
خ
خرک: قطعه‌ای که با استفاده از میلگرد ساخته شده و برای نگه داشتن شبکه آرماتور بالایی بر روی پایینی بین این دو گذاشته می‌شود.
د
دیوار حایل: دیواری است که در طبقات زیرزمین و به منظور پایداری ساختمان در مقابل فشار جانبی خاک به کار می‌رود.
دریچه بازدید (Manhole): دریچه ای که برای امکان بازدید از کانال‌ها کار گذاشته می‌شود.
دکفراژ: باز کردن قالب‌های بتن‌ریزی را عملیات دکفراژ می‌نامند.
درز انبساط: هر گونه درزی که برای جلوگیری از اثرات مخرب ناشی از انبساط بین دو قطعه گذاشته می‌شود (مانند درز انبساط در پل ها).
درز انقطاع: برای جلوگیری از خطرات ناشی از ضربه ساختمان‌ها به یکدیگر در حین زلزله، بین دو ساختمان این درز تعبیه می‌شود.
داکت: فضای عبور لوله‌های تاسیساتی در ساختمان.
ر
رابیتس: نوعی توری سبک فلزی که برای نگه داشتن اندود بر روی سطوح نچسب و صیقلی استفاده می‌شود.
رمپ: قدیمی‌ترین و ساده‌ترین وسیله ارتباطی دو سطح غیر تراز؛ که در واقع یک سطح شیب‌دار است.
ریسمان کار: وسیله‌ای که در دیوار‌چینی، برای در یک راستا قرار دادن دیوار استفاده می‌شود.
رامکا: به قسمتی از سازه ستون که فاصله بین قالب تا میلگرد ستون را مشخص می‌کند، رامکا یا پاشنه بتن می‌گویند. ذکر این نکته حائز اهمیت است که استفاده از رامکا سبب می شود، ستون‌های ساخته شده در سازه در یک راستا قرار گیرند.
س
سرگیر: محلی است در ورودی پارکینگ به ارتفاع حداکثر ۱۵۰سانتی‌متر
سقف کاذب: به پوشش غیر باربر گفته می‌شود که زیر سقف اصلی قرار دارد.
سنگ بادبر (مالون): سنگ مالون یا همان سنگ بادبر سنگی طبیعی است که از معدن استخراج شده و به کمک پتک یا وسایل مشابه، به آن فرم می‌دهند و تقریبا به صورت مکعب مستطیل تراش خورده است.
سنگ پلاک: سنگ برش خورده با سطح صیقلی که در نما استفاده می‌شود.
ساندویچ پانل: دو لایه فلز یا فایبرگلاس که بین آن‌ها فوم پلی‌اورتان تزریق می‌کنند.
سپتیک تانک (مخزن فاضلاب): مخزن سرپوشیده‌ای که به منظور جمع‌آوری آب‌های زائد ساخته می‌شود.
سیتکا: میلگردهایی که در آرماتور‌بندی برای مهار نیروی کششی تعبیه می‌شود.
ش
شفته آهک: ملاتی ساخته شده از آهک، خاک و دانه‌های سنگی و آب که در پی‌ها و کف‌سازی اولیه استفاده می‌شود.
شمشه: وسیله‌ای است برای صاف کردن سطح بتنی یا ملات ریخته شده.
شمشیری پله: تیرآهن اریب زیر پله را شمشیری پله می‌نامند.
شمع‌‌بندی (تنگ بستن): میله‌های چوبی یا فلزی است که بر بدنه گود یا دیوار ساختمان مجاور اتصال داده می‌شود تا از ریزش دیوارها یا خاک‌های بدنه به داخل گود جلوگیری کند.
شلنگ تراز: روشی برای در یک راستا قرار دادن دو نقطه با فاصله نسبتا زیاد با استفاده از شلنگ شفاف و آب.
ط
طاق ضربی: از قدیمی‌ترین روش‌های اجرای سقف که بین دو تیرآهن و با قرار دادن آجر با ضربه روی ملات گچ خاک ساخته می‌شود.
عایق پتویی: پوششی از پشم سنگ، پشم شیشه و چوب پنبه که برای عایق حرارتی استفاده می‌شود.
ق
قرنیز: قطعه‌ای است که در پای دیوارهای داخلی ساختمان اجرا می‌شود و می‌تواند از جنس چوب، پلاستیک فشرده یا سنگ باشد.
قلاب: برای مهار کردن دو میلگرد قلاب را اجرا می‌کنند.
ک
کرسی چینی: چیدن چند رج آجر روی پی، اختلاف ارتفاعی بین سطوح داخلی و خارجی به وجود می‌آورد که به آن کرسی گویند.
کَوَل: کول لوله‌های سیمانی و استوانه ای شکل است که به هنگام حفر چاه‌های آب و فاضلاب، برای جلوگیری از ریزش آن در چاه قرار میگیرد.
گ
گابیون: دیوارهایی که به صورت قطعات سنگی داخل سبدهای فلزی اجرا می‌شوند.
ل
لچکی: ورق‌های ذوزنقه‌ای شکل که برای اتصال تیر و ستون دور نبشی نشیمن به کار می‌رود.
لیکا: بلوک‌های سیمانی سبک که در آن به جای سنگدانه معمولی از نوعی سنگدانه سبک رسی به نام لیکا استفاده شده است.
م
میلگرد یک سر گونیا: میلگردی که یک سر آن دارای زاویه ۹۰ درجه است.
میلگرد انتظار: میلگردی که به اندازه ۵۰ تا۸۰ سانتی‌متر از قطعه اجرا شده بیرون گذاشته می‌شود تا قطعه بعدی با آن وصله شود.
ملات باتارد: ملات ماسه، سیمان و آهک که استفاده از آهک باعث شده است نفوذ آب در آن تا مقدار قابل توجهی کاهش پیدا کند.
ملات ساروج: ملات ساروج از ابتکارات معماران ایرانی در دوران بسیار کهن است که از شن و ماسه و آهک و سفیده تخم مرغ تشکیل می شود.
مسنی: ارتفاع طبقه همکف از کف کوچه یا خیابان.
ن
نعل درگاه: تیر یک پارچه‌ای از جنس بتن، چوب یا فولاد که در بالای درگاه نصب می‌شود.
نرمه‌کشی: لایه نازک از ملات ماسه سیمان یا پودر سنگ و سیمان که با ضخامت ۵ میلی‌متر اجرا می‌شود.
و
وال پست: کلافی است که در فواصل مشخص برای یکپارچه کردن عملکرد دیوار در زلزله به کار می‌رود و سبب درگیری دیوار با اسکلت و در نتیجه استحکام آن خواهد شد.
ورق روسری: ورق فلزی که در اتصال مفصلی روی تیر قرار میگیرد.
ورق آکوستیک: ورقی برای عایق‌بندی صدا در ساختمان.
ه
هره: اگر آجر را به پهلو در کنار هم بچینیم، قطعه تولید شده هره نامیده می‌شود.
هبلکس: یک نوع بتن متخلخل است که مزایای زیادی از جمله مقاومت فشاری بالا، وزن پایین و عایق بودن در برابر گرما، سرما و صدا دارد.
ی
یک رگی کردن: چیدن اولین رج دیوارها که این رج، تعیین کننده محل سایر رج‌های دیوار می‌باشد.
 |
مپسا | نرم‌افزار آنلاین حسابداری پروژه ساخت و ساز |
|---|
